Spis treści

Czym jest ciąża zagrożona?

Ciąża zagrożona to inaczej ciąża podwyższonego ryzyka, która wiąże się z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia powikłań. Zagrożenia, jakie mogą pojawić się na każdym etapie ciąży, to m. in.:

  • poronienie;

  • poród przedwczesny;

  • urodzenie dziecka o niskiej masie ciała;

  • obumarcie zarodka lub płodu.

Ciąża może zostać uznana za zagrożoną w każdym momencie – zarówno na samym początku, jak i w późniejszym czasie. 

Zgodnie z definicją WHO o poronieniu mówimy, gdy zakończenie ciąży następuje przed 22 tygodniem. Od 23 do 40 tygodnia ciąży mówimy o porodzie przedwczesnym. Ciąża zagrożona wymaga dużej uwagi ze strony lekarza, częstszych  badań dodatkowych i wyjątkowo uważnego obserwowania swoich objawów przez przyszłą mamę.

 

Objawy ciąży zagrożonej

Najczęstsze objawy, które świadczą o tym, że istnieje ryzyko poronienia lub porodu przedwczesnego, to:

  • plamienia i krwawienie z dróg rodnych;

  • silny ból w podbrzuszu;

  • czynność skurczowa macicy w ciąży niedonoszonej;

  • słabsze odczuwanie ruchów płodu (w trzecim trymestrze ciąży).

Jeśli powyższe symptomy pojawiają się u Ciebie, powinnaś natychmiast zgłosić się do specjalisty ginekologii i położnictwa. W przypadku ciąży zagrożonej często istnieją wskazania do hospitalizacji.

Jednym z najgroźniejszych objawów  dla mamy i dziecka są wszelkiego rodzaju plamienia i krwawienia z dróg rodnych na każdym etapie trwania ciąży. Nawet najmniejsza ilość krwi wymaga konsultacji z lekarzem prowadzącym. Zwłaszcza gdy towarzyszy im silny ból w podbrzuszu lub w dole pleców. 

 

Ciąża zagrożona – przyczyny

Chociaż problemy z donoszeniem ciąży mogą przytrafić się kobietom zupełnie zdrowym, to niektóre czynniki znacząco zwiększają ryzyko ciąży zagrożonej:

  • przewlekłe choroby, np.: cukrzyca, zaburzenia pracy tarczycy, astma, epilepsja, nadciśnienie tętnicze krwi, choroby serca, nerek, wątroby, choroby krwi, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy;

  • nowotwór;

  • infekcja;

  • choroby zakaźne: cytomegalia, toksoplazmoza, wirusowe zapalenie wątroby, różyczka, opryszczka, kiła, rzeżączka, zakażenie wirusem HIV;

  • mięśniaki macicy;

  • niewydolność szyjki macicy;

  • problemy z łożyskiem (przodujące łożysko, przedwczesne odklejenie się łożyska);

  • wrodzone wady anatomiczne macicy;

  • zaburzenia hormonalne: niski poziom progesteronu we krwi w I trymestrze 

  • spożywanie alkoholu;

  • zażywanie narkotyków;

  • palenie papierosów;

  • masa ciała ciężarnej (otyłość lub niedowaga);

  • wiek poniżej 17. roku życia;

  • wiek powyżej 35. roku życia;

  • poronienia, przedwczesne porody lub stany przedrzucawkowe w przeszłości.


Jak należy postępować, gdy ciąża jest zagrożona?

Aby uniknąć kłopotów z utrzymaniem ciąży, do ginekologa należy udać się już na wczesnym etapie, zaraz po wykonaniu testu ciążowego. W razie stwierdzenia nieprawidłowości ginekolog może od razu zastosować leczenie lub postępowanie profilaktyczne.

Gdy przyczyną problemów z utrzymaniem ciąży jest niedobór progesteronu, lekarz zaleci preparat hormonalny w formie tabletek doustnych lub dopochwowych bądź zastrzyków. Gdy podwyższone ryzyko ciąży zagrożonej wynika z odwarstwiania się kosmówki, ciężarna powinna prowadzić oszczędzający tryb życia. W przypadku niewydolność szyjki macicy postępowanie może polegać na leczeniu chirurgicznym – zakłada się tzw. szew szyjkowy lub specjalny krążek, podtrzymujący szyjkę macicy.

Kiedy rozwój ciąży jest zagrożony, lekarz może zatrzymać Cię na oddziale patologii ciąży albo wysłać do domu z konkretnymi zaleceniami. Zalecenia te przeważnie obejmują:

  • częste wizyty lekarskie i badania (laboratoryjne i/lub USG);

  • oszczędzający tryb życia;

  • unikanie stresujących sytuacji;

  • powstrzymanie się od współżycia;

  • rezygnacja z prowadzenia samochodu.


Ciąża zagrożona – jak sobie z nią radzić?

Diagnoza zagrożenia ciąży oznacza dla większości kobiet konieczność ograniczenia ruchu do minimum, a w wielu przypadkach leżenia w łóżku nawet do końca ciąży. Jest to trudna sytuacja dla przyszłej mamy, nierzadko towarzyszy jej stres i niepokój o zdrowie dziecka.

Warto sobie ten czas odpowiednio zorganizować. Zadbaj o:

  • wygodne łóżko;

  • wszystkie niezbędne przedmioty pod ręką, m.in. telefon z ładowarką, żebyś w razie złego samopoczucia, mogła szybko wezwać pomoc;

  • zajęcie czymś czasu, np. czytanie książek, oglądanie seriali, pogłębianie wiedzy na temat macierzyństwa, naukę języków obcych, kurs online;

  • towarzystwo (zapraszaj przyjaciół, którzy rozładują stres) – przeżywanie okresu ciąży w samotności pogłębia złe samopoczucie.

lek. Marta Dąbrowska

 

 

D. Bomba-Opoń, M. Wielgoś, Standardy opieki okołoporodowej w przypadkach występowania określonych powikłań, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016 t. 1, nr 1, s. 1–9.