Dlaczego warto podawać dziecku przechowywany pokarm matki? 

Pokarm mamy to niemal idealna substancja dla dziecka pod względem proporcji składników odżywczych (m.in. witamin, minerałów i tłuszczów), przeciwciał odpornościowych, a także temperatury i konsystencji. Bezpośrednio po porodzie wydzielana jest siara - ma najwyższą zawartość białka i przeciwciał, a także treściwą konsystencję, dzięki której już jej niewielka ilość w zupełności wystarcza do wypełnienia malutkiego żołądka noworodka. 

W pierwszych miesiącach życia maluszka Twoje mleko zaspokaja wszystkie jego potrzeby, wspierając intensywny rozwój młodziutkiego organizmu. Naturalne karmienie piersią rekomendowane jest przynajmniej w pierwszym półroczu życia niemowlęcia. W miarę upływu czasu pokarm będzie bardziej obfity w laktozę i kwasy tłuszczowe, z czasem uzupełnisz karmienie innymi produktami. 

Co ciekawe, mleko z piersi świetnie dostosowuje się do potrzeb dziecka. Nie tylko w zależności od jego wieku, ale też pory dnia czy roku. Nocą dostarczasz maluszkowi pożywny posiłek bogaty w tłuszcze. Latem bardziej wodnisty, który pozwala na uzupełnienie płynów. 

Jeśli więc na jakimkolwiek etapie jego rozwoju nie możesz nakarmić dziecka bezpośrednio, najlepszą decyzją będzie odciągniecie i przechowanie pokarmu - żadna sztuczna mieszanka nie zastąpi mleka w stu procentach. Odciągnięte mleko może podać dziecku inna osoba podczas Twojej nieobecności. W niektórych przypadkach, np. gdy masz poranione brodawki lub gdy niemowlę niechętnie ssie pierś, odciąganie pokarmu może pomóc w utrzymaniu laktacji. 

Jak wygodnie odciągnąć pokarm? 

Najwygodniej odciągniesz pokarm za pomocą laktatora. Jego wybór zależy od Twoich własnych potrzeb. Jeśli zdecydowałaś się na powrót do pracy i zamierzasz zrobić większe zapasy pokarmu, rozważ zakup urządzenia elektrycznego. Do sporadycznego odciągania mleka może wystarczyć laktator ręczny. Zwróć jednak uwagę, czy jest to urządzenie z butelką. W takim o wiele łatwiej gromadzić pokarm. 

Jak przechowywać odciągnięty pokarm matki?

Najwięcej wartości odżywczych posiada świeżo odciągnięte mleko matki. W takiej postaci przez krótki czas można przechowywać je w temperaturze pokojowej. Zwykle mleko takie nadaje się do podania przez ok. 4 godziny, maksymalnie do 6 godzin po odciągnięciu. Niekiedy świeżo odciągnięty pokarm można podać maluszkowi nawet po 8 godzinach, jeśli w pomieszczeniu panuje temperatura ok. 20 stopni Celsjusza i mleko nie jest narażone na zmiany temperatury. Pamiętaj jednak, że przy temperaturze powyżej 25 stopni Celsjusza mleko może stać maksymalnie 1-2 godziny. Po tym czasie mleko należy wyrzucić, ponieważ jego skład może ulec zmianie i będzie się nadawało do podania maluszkowi. 

Jeśli chcesz przechowywać pokarm dłużej, musisz umieścić go w lodówce lub zamrozić. Im dłużej przechowujesz mleko, tym mniej posiada witamin i tłuszczu wartościowych dla dziecka. Pokarm traci swoją wartość także pod wpływem wahania temperatury, dlatego trzeba odpowiednio przechowywać odciągnięte mleko. To, ile może stać zależy więc głównie od sposobu jego zabezpieczenia. 

W czym przechowywać pokarm? 

Mleko odciągnięte laktatorem możesz przechowywać w butelce - o ile zostanie ono podane dziecku w ciągu kilku godzin. Wygodnym rozwiązaniem są też specjalne pojemniki lub jednorazowe woreczki, które możesz umieszczać w lodówce lub zamrażalniku. Pojemniczki są droższe, ale możesz poddawać je dezynfekcji i używać wielokrotnie. Pamiętaj, że naturalny pokarm może wchodzić w reakcje z różnymi tworzywami, dlatego nigdy nie przechowuj go w zwykłych słoikach z metalowymi nakrętkami. Staraj się też chłodzić mleko bezpośrednio po odciągnięciu. 

Jak długo można przechowywać mleko matki w lodówce? 

Mleko matki, jak każde inne, po pewnym czasie lub przy niewłaściwym przechowywaniu tracić właściwości odżywcze. Umieszczenie odciągniętego pokarmu w lodówce wydłuża jego przydatność do ok. 2-5 dni przy temperaturze ok. 4 stopni Celsjusza. Złym pomysłem jest wkładanie pojemniczków z pokarmem do drzwi lodówki i zamrażalnika, przy których podczas otwierania występują największe wahania temperatury. Najbezpieczniej przechowywać mleko kobiece w najbardziej wewnętrznych półkach lodówki lub zamrażarki. 

Przechowywanie odciągniętego mleka w zamrażarce 

Pokarm kobiety możesz również mrozić. Zanim zamrozisz pokarm, schłodź go w lodówce. Zamrażanie wydłuża jego trwałość w zależności od panującej temperatury. Przez ok. 2 tygodnie mleko można przechowywać w temperaturze -10 stopni Celsjusza. Z kolei przechowywanie pokarmu w temperaturze powyżej -18 stopni Celsjusza możliwe jest nawet przez 6 miesięcy. 

O tym pamiętaj przechowując mleko

Jeśli decydujesz się na mrożenie lub chłodzenie pokarmu, pamiętaj, że trzeba włożyć go do odpowiednich pojemników odpornych na niską temperaturę, a także oznaczyć datę i godzinę odciągnięcia pokarmu. Dzięki temu możesz wygodnie wykorzystać najstarsze mleko, zachowując prawidłową rotację.

Warto też ściśle określić ilość mleka na jedną porcję, tak aby bez potrzeby nie rozmrażać zbyt dużej ilości. Porcje pokarmu musisz dostosować do wieku i indywidualnych potrzeb maluszka. Pamiętaj, aby nigdy nie zamrażać ponownie mleka! Grozi to niekorzystną zmianą jego zawartości, a nawet nadkażeniem bakteryjnym. 

Jak prawidłowo podgrzewać i rozmrażać mleko

Przechowywanie odciągniętego mleka matki, przy odpowiedniej organizacji nie jest trudne. Trzeba jednak pamiętać też o jego prawidłowym podaniu. Mleko schłodzone w lodówce nie jest odpowiednie dla maluszka. Nie zaleca się podgrzewania pokarmu w kuchence mikrofalowej. Fale takich urządzeń zmieniają proporcje składników pokarmu. Mleka nie można też podgrzewać do zbyt wysokiej temperatury, czy gotować. 

Najlepiej przy rozmrażaniu mleka matki sprawdza się specjalny podgrzewacz do butelek. Możesz też umieścić buteleczkę w ciepłej wodzie. Podgrzane mleko należy podać dziecku w przeciągu godziny lub dwóch. Zanim podasz dziecku mleko, upewnij się, że ma ono odpowiednią temperaturę. 

Z kolei pokarm przechowywany w zamrażarce najlepiej rozmrażać po włożeniu go do lodówki, gdzie może stać ok. 24 godziny. Powolny proces rozmrażania jest jest najbardziej polecany. Pamiętaj, że rozmrożone mleko może nieco zwiększyć swoją objętość. Najprawdopodobniej zauważysz na nim także żółtawą warstwę - jest to nic innego, jak tłuszcz. Wystarczy, że dokładnie wstrząśniesz butelką. 

 

 

lek. Marta Dąbrowska