Trzeba się tylko odpowiednio do niej przygotować. Jak? Wystarczy wanienka z wodą, kilka akcesoriów, pewna ręka taty i pomocna

dłoń mamy.

 

Spis treści

 

Kąpiel noworodka - czysta przyjemność

 

Kąpiel noworodka to dla wielu rodziców prawdziwe wyzwanie. Zadanie, do którego podchodzi się niepewnie i bojaźliwie. Obawy związane z tym, jak myć noworodka, są jednak w pełni zrozumiałe. W końcu to naturalne, że boimy się tego, co nieznane, a naszym dzieciom chcemy zapewnić 100% bezpieczeństwa. Warto jednak pamiętać, że strach ma wielkie oczy, a to, co wydaje się tak trudne, może szybko okazać się dziecinnie proste, a do tego bardzo radosne. Wystarczy trochę wiedzy i jeszcze więcej praktyki.

 

Kąpiel noworodka to czysta przyjemność. Niemowlęta uwielbiają wodę, w końcu sporą część swojego życia spędziły w środowisku wodnym. Oczywiście kąpiel w wodach płodowych zdecydowanie różni się od tej w plastikowej wanience - dobrze mieć tego

świadomość. Dlatego powinno się rozpoczynać kąpiel dziecka stopniowo, powoli zanurzając rączkę, nóżkę i dopiero resztę ciała maluszka. Dzięki temu niemowlę nie doświadczy szoku termicznego i będzie miało okazję, aby zaadaptować się do nowych warunków.

 

Gdy kąpiel noworodka przebiega spokojnie, staje się czymś znacznie więcej niż zwykłą czynnością pielęgnacyjną. Każdy bodziec zmysłowy niesie sygnały - o miłości rodziców i poczuciu bezpieczeństwa, o świadomości własnego ciała i czuciu głębokim, także o otaczającym świecie i jego możliwościach. Dotyk i kontakt fizyczny są więc bardzo ważne, począwszy od okresu płodowego. Bodźce sensoryczne wpływają na rozwój układu nerwowego, determinują przyszłe zachowania młodego człowieka. Zdaniem naukowców, czułość i troska bezpośrednio przekładają się na zdolność uczenia się i stymulują ciekawość świata. Aby korzystnie wpłynąć na rozwój emocjonalny dziecka potrzebne są jednak nie tylko gesty, lecz również uwaga. Dlatego podczas kąpieli noworodka, najlepiej delikatnie (niemowlęta wolą delikatny ucisk niż muskanie) obmywać skórę dziecka, jednocześnie śpiewając, zagadując, opowiadając - taki rytuał to czysta przyjemność.

 

Kąpanie noworodka - zestaw akcesoriów

 

Każda kąpiel noworodka powinna zacząć się od przygotowania wszystkich niezbędnych akcesoriów. Wbrew pozorom wcale nie jest ich dużo. Wanienka, ręcznik i kosmetyki do pielęgnacji wystarczą. Przyda się jeszcze czysta pieluszka i wygodne body. Położenie ich

w zasięgu ręki usprawni kąpiel. Ponadto pozwoli uniknąć nerwowego wołania o pomoc i gorączkowego biegania po mieszkaniu w poszukiwaniu ubranka lub emulsji do nawilżania. Kąpanie noworodka nie musi być czystym szaleństwem, wystarczy się do niej odpowiednio przygotować.

 

Wanienka czy wiadro?

 

Zacznijmy od początku, a więc od pytania: w czym kąpać noworodka - w wannie, wanience, a może wiadrze lub w umywalce, pod bieżącą wodą? Najwygodniej i najbezpieczniej wykąpać maleństwo w wanience. Mała wanna umieszczona na stelażu czy na stole pozwala pewnie i stabilnie utrzymać niemowlę, którego ciało pozostaje w naturalnej, fizjologicznej pozycji. Maluszek leżący w wanience wypełnionej wodą ma pełną swobodę ruchów i może czerpać niepohamowaną radość z kąpieli (im dziecię starsze, tym większa frajda).

 

Materacyk czy leżaczek do kąpieli?

 

Tak naprawdę, aby bezpiecznie wykąpać noworodka nie potrzeba żadnych dodatkowych gadżetów. Gąbki i myjki łatwo stają się siedliskiem zarazków, więc w ogóle odradza się ich używania. Materacyki, wkładki, leżaczki i foteliki również nie są polecane przez położne i fizjoterapeutów z trzech zasadniczych powodów. Po pierwsze, mogą wymuszać nienaturalną pozycję ciała. Po drugie, osłabiają bezpośredni kontakt rodzica z dzieckiem. Po trzecie, dają pozorne poczucie bezpieczeństwa, które osłabia czujność, przez co zwiększa ryzyko wypadku - ześlizgnięcia się z fotelika, zachłyśnięcia się wodą. Każdy, kto szuka sprawdzonego gadżetu do kąpieli noworodka, już go ma - to własne ręce, gwarantujące pewny, pełen miłości chwyt, a w razie konieczności natychmiastową reakcję.

 

Do kąpieli, po kąpieli

 

Do pielęgnacji noworodków najlepiej nadają się produkty, które są przeznaczone od pierwszych dni życia, a przy tym mają bezpieczny i krótki skład. Wybierając kosmetyki dla niemowląt, warto ponadto kierować się potrzebami skóry maluszka. Dzieci z objawami atopii(suchą, zaczerwienioną, łuszczącą się skórą) wymagają pielęgnacji dermokosmetykami, łagodzącymi dolegliwości takie jak świąd, pieczenie, zaczerwienienie. Wcześniaki, które często mają przesuszoną skórę, potrzebują preparatów nawilżających, pozwalających wzmocnić naturalną barierę naskórkową. Gama kosmetyków dla niemowląt jest ogromna, wśród niej można znaleźć produkty:

 

● ekologiczne, w 100% naturalne – np. krochmal do kąpieli noworodków,

● przeznaczone do kąpieli, higieny, pielęgnacji suchej, wrażliwej i atopowej skóry - np. gama Atoperal Baby Plus,

● przeznaczone do codziennej ochrony okolic podpieluszkowych - maści natłuszczające np. Linoeparol Intensive,

● przeznaczone do pielęgnacji skóry z odparzeniami pieluszkowymi – produkty z zawartością tlenku cynku i składnikami łagodzącymi oraz nawilżającymi, w formie lekkiej emulsji np. Sensi Baby

 

Niezbędne akcesoria

Chociaż do kąpieli noworodka nie potrzeba wielu rzeczy, jest kilka przedmiotów, które mogą pomóc, a czasami nawet okazują się niezbędne. Jedną z nich jest termometr do wody, dzięki któremu kąpiel nie będzie ani za gorąca, ani za zimna. Druga to szybkoschnący, bambusowy ręcznik w niemowlęcym rozmiarze, najlepiej z kapturkiem. Trzecią jest wygodny przewijak,

obleczony specjalnym pokrowcem lub prześcieradłem. Bawełniana czy bambusowa tkanina jest miła w dotyku (i cieplejsza niż sam przewijak), a dodatkowo antypoślizgowa. Jak często kąpać noworodka - najczęściej zadawane pytania

Jak często kąpać noworodka?

 

Skóra noworodka nie jest do końca ukształtowana - będzie zmieniać się intensywnie przez pierwsze dwa lata życia dziecka, a stanie się w pełni dojrzała dopiero w okresie dojrzewania. Dlatego, zwłaszcza na początku, warto właściwie o nią zadbać. Dziś coraz częściej mówi się o tym, aby odwlekać pierwszą kąpiel noworodka o kilka dni czy nawet tygodni, a jeśli już kąpać niemowlę, to nie częściej niż dwa razy w tygodniu. Ostateczna decyzja jednak zwykle sprowadza się do indywidualnych doświadczeń. Wiadomo, że w upalne dni ciało dziecka, które jeszcze nie ma uregulowanego procesu termoregulacji, może się pocić szybciej i obficiej, dlatego wymaga częstszych kąpieli.

 

Mając to wszystko na uwadze, warto trzymać się kilku prostych zasad:

● kąpać noworodka tak często, jak potrzeba, nie koniecznie codziennie

● nie przedłużać kąpieli, wystarczy kilka minut (max. 15 min),

● pilnować odpowiedniej temperatury wody (za gorąca jest nieprzyjemna i może wysuszać

skórę),

● stosować odpowiednie kosmetyki dla noworodków i aplikować je z umiarem.

 

Gdzie kąpać noworodka?

 

Miejscem, gdzie kąpać noworodka wcale nie musi być łazienka. Może to być pokój maluszka, salon, a nawet kuchnia, najważniejsze, aby było to pomieszczenie, w którym jest odpowiednio ciepło (powyżej 25 stopni C)

 

O której kąpać noworodka?

 

Najlepsza pora na kąpiel noworodka to ta, podczas której maluszek jest wypoczęty i zadowolony, a rodzic ma czas, aby spokojnie wykonać wszystkie rytuały pielęgnacyjne. Kąpiel noworodka rano czy wieczorem - to zależy od osobistego rytmu dnia każdej rodziny. Warto jednak pamiętać, że dzieci lubią rytuały, dlatego warto powtarzać określone czynności o stałych godzinach.

 

Jaka woda do kąpieli noworodka?

 

Woda do kąpieli noworodka powinna mieć około 37 stopni Celsjusza. Większość dzieci preferuje taką temperaturę, jednak nie wszystkie. Dlatego należy bacznie obserwować reakcję maluszka po zanurzeniu w wodzie. Gdy zacznie płakać, być może temperatura kąpieli jest dla niego za wysoka i trzeba ją obniżyć (lub odwrotnie).

 

Jak przygotować kąpiel noworodka?

 

Przed włożeniem noworodka do kąpieli, dobrze jest przygotować wszystkie niezbędne rzeczy:

● wanienkę z wodą,

● czysty ręcznik,

● kosmetyki do i po kąpieli,

● niezbędne akcesoria,

● świeżą pieluszkę,

● wygodne ubranko.

 

Kąpiel noworodka krok po kroku - sprawdzone porady

 

Płacz i niepokój dziecka podczas zanurzenia w kąpieli należy traktować z pewną rezerwą. Oczywiście może to być sygnał alarmujący, że temperatura wody jest zbyt wysoka (warto to sprawdzić), ale jednocześnie najzwyczajniejsza reakcja na nową sytuację. Aby zmniejszyć stres związany z kąpielą, warto wkładać maluszka do wody stopniowo, w pozycji bocznej. Najpierw

zamoczyć rączkę, potem nóżkę, a następnie powoli resztę ciała. Tak postępując, daje się maleństwu szansę na przyzwyczajenie do wody i obserwowanie tego, co się dzieje dookoła. Dziecko, nawet najmłodsze, tak samo, jak człowiek dorosły, lubi widzieć zmiany. Poza tym reaguje na nastroje bliskich osób - nerwowa atmosfera może wywołać u dziecka niepokój i przesądzić o nieudanej kąpieli. Dlatego, zanim niemowlę do niej trafi, lepiej wszystko uprzednio przygotować i wziąć głęboki oddech. Teraz zostaje już tylko właściwe trzymanie maluszka. W tym zadaniu doskonale sprawdzają się ojcowie, których anatomicznie większe dłonie i silniejsze ramiona, są stabilnym podparciem dla główki i drobnego ciała dziecka.

 

Jak kąpać noworodka?

 

Krok 1. Przygotować pomieszczenie, gdzie odbędzie się mycie noworodka.

Krok 2. Zebrać wszystkie akcesoria niezbędne do kąpieli noworodka i położyć w pobliżu

wanienki z lekko ciepłą wodą.

Krok 3. Rozebrać maluszka (można otulić go suchym ręcznikiem lub zmoczonym w ciepłej

wodzie i dobrze wyciśniętym) i chwycić lewą ręką, przekładając ją za główką i obejmując dłonią

ramię. Maluszek ma być oparty na przedramieniu. Drugą ręką podtrzymywać tułów.

Krok 4. Zanurzać niemowlę w kąpieli stopniowo i spokojnie, warto cały czas mówić do dziecka

lub mu śpiewać.

Krok 5. Gdy maluszek jest już zanurzony w wodzie, można uwolnić prawą rękę i zacząć

obmywać ciało bobaska. Warto dokładnie umyć te miejsca, w których gromadzi się pokarm z

ulewania.

Krok 6. Głowę dziecka myje się zwykle pod koniec kąpieli.

Krok 7. Po wyjęciu z wanienki szybko owinąć maluszka w ręcznik i dokładnie osuszyć.

Krok 8. Umyć twarz dziecka wacikiem zamoczonym w ciepłej wodzie. Przemyć oczy wacikiem z

roztworem soli fizjologicznej. Oczyścić kikut pępowinowy środkiem antyseptycznym i pozwolić,

aby odparował - nie nakłada się pieluszki na wilgotne ciało!

Krok 9. Jeśli jest taka potrzeba, nasmarować niemowlę emulsją nawilżającą. Zabezpieczyć

okolice pieluszkowe maścią ochronną przeciw odparzeniom.

Krok 10. Założyć suchą pieluszkę i czyste ubranko.

 

Instrukcja kąpieli noworodka w 10 krokach zakończona. Czy będzie to czysta przyjemność? To zależy od różnych czynników, lecz jedno jest pewne: ćwiczenie czyni mistrza.

 

 

Lek. Michał Dąbrowski

 

Źródła:

P. Zawitkowski, Mamo, tato, co ty na to?, Warszawa, 2015, str. 178-197

H. Murkoff, Pierwszy rok życia dziecka, Poznań, 2015, str. 121-124

 

OTC/06517/07/20