Spis treści

 

Kiedy niemowlę jest gotowe na rozszerzanie diety?

Zdaniem ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia, a także Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci rozszerzanie diety niemowlęcia powinno rozpocząć się wtedy, gdy dziecko wykazuje umiejętności rozwojowe potrzebne do spożywania produktów uzupełniających. Zwykle następuje to nie wcześniej niż w 17. tygodniu życia dziecka, czyli na początku 5. miesiąca. 

 

W tym czasie zanika noworodkowy odruch wypychania językiem z ust ciał obcych. Niemowlę stopniowo osiąga dojrzałość mięśniowo-nerwową, dzięki której może kontrolować ruchy głowy i szyi. Ponadto szlifuje koordynację ręka-oko, co ułatwia włożenie pokarmu do buzi, co jest podstawą samodzielnego jedzenia. 

 

5. miesiąc jest dolną granicą, wskazującą najwcześniejszy moment na rozpoczęcie rozszerzania diety niemowlaka. Trzeba przy tym pamiętać, że każde dziecko rozwija się we własnym tempie i jeśli w tym czasie nie wykazuje gotowości do wprowadzenia dodatkowych pokarmów, lepiej z tym poczekać, bacznie obserwując brzdąca. 

 

Niemowlę jest gotowe na rozszerzanie diety, gdy:

  • rozpocznie 5. miesiąc życia,

  • siedzi z podparciem,

  • kontroluje ruchy głowy i szyi,

  • potrafi włożyć rękę/łyżeczkę do ust,

  • nie wypycha ciał obcych z ust językiem,

  • interesuje się jedzeniem.

 

Od jakich produktów zacząć rozszerzanie diety niemowlęcia?

Zgodnie z aktualnymi zaleceniami kolejność wprowadzania produktów do diety maluszka jest dowolna. Dziś nie trzeba trzymać się ściśle kalendarza żywienia, lecz korzystać z tego, co daje natura. To właśnie produkty sezonowe warto podawać niemowlętom w pierwszej kolejności. 

 

Zebrane w maju truskawki są znacznie zdrowsze i smaczniejsze niż te kupione w markecie zimą. Chociaż powszechnie uważa się je za potencjalnie alergizujące nie ma przeciwwskazań, aby położyć je na talerz półrocznego dziecka. Pediatrzy i dietetycy specjalizujący się w żywieniu dzieci podkreślają, że nie ma znaczenia kiedy wprowadzamy do diety niemowląt orzeszki ziemne czy kurze jajka. Późniejsze ich podanie wcale nie zmniejsza ryzyka wystąpienia alergii i o niczym nie przesądza. 

 

Objawy alergii pokarmowej to problemy gastryczne, wysypka, przesuszenie skóry, także wodnisty katar. Jeśli okaże się, że dziecko jest uczulone na dany pokarm, wprowadzamy dietę eliminacyjną zgodnie z zaleceniami lekarza i staramy się złagodzić dokuczliwe objawy uczulenia, np. nawilżając skórę emulsją Atoperal Baby Plus. U dzieci ze skłonnością do alergii (obciążonych dziedzicznie), warto wprowadzać nowe pokarmy stopniowo w niewielkich ilościach i pewnych odstępach czasowych. Wówczas łatwiej znaleźć alergen i go wyeliminować. 

 

Oprócz owoców i warzyw sezonowych, dzieciom po 6. miesiącu zaleca się szczególnie produkty bogate w żelazo (mięso, ryby, produkty zbożowe wzbogacane żelazem) i dobrą energię (cenne tłuszcze roślinne, kwasy omega-3 i -6). Rozszerzając dietę niemowlęcia unikamy słodyczy, fast foodów, surowego mięsa, ryb, jaj, grzybów leśnych. Podstawą diety do 12. miesiąca życia jest mleko matki lub modyfikowane, przy czym zaleca się, aby karmienie piersią kontynuować jak najdłużej.  

 

Preferencje smakowe są uwarunkowane genetycznie i wrodzone, jednak na to, co dziecko lubi jeść wpływa sposób odżywiania prowadzony do 2. roku życia. Dlatego rozszerzanie diety niemowlaka warto zacząć od warzyw, których smak dzieciom trudniej zaakceptować. W takim układzie owoce najlepiej wprowadzić dwa tygodnie później. Im więcej doświadczeń smakowych, tym więcej produktów smyk zaakceptuje w przyszłości. 

 

Co lepiej się sprawdzi BLW czy papki?

Konsystencję pokarmów najlepiej dostosować do możliwości rozwojowych dziecka. Rozszerzając dietę w 5. czy 6. miesiącu najlepiej sprawdzą się papki i płyny. Soki, które sprzyjają otyłości, zaleca się dopiero po roku. Pokarmy stałe, chrupiące, twarde wymagają pewnych umiejętności oralnych, a z gryzieniem najlepiej radzą sobie dzieci starsze niż 8-miesięczne. Roczniakom można podawać już posiłki o dowolnej konsystencji i powinny sobie z nimi dobrze poradzić, czasem przy pomocy sztućców.

 

Podając dzieciom zblendowane posiłki, wyklucza się ryzyko zakrztuszenia, czego wielu rodziców się obawia. Jednak brzdąc dostający same papki i przeciery nie będzie rozwijać aparatu żucia ani szlifować umiejętności przeżuwania i gryzienia. BLW to metoda karmienia dzieci, sprzyjająca prawidłowemu ich rozwojowi, a także zdrowiu. Polega na ominięciu etapu papek i karmienia łyżeczką, a zamiast tego wprowadza kawałki naturalnych produktów o miękkiej, ale stałej konsystencji. Banany, pokrojona w krążki marchew, różyczki ugotowanych brokułów to przykładowe produkty podawane podczas rozszerzania diety niemowlaka metodą BLW. Sposób żywienia najlepiej dostosować do możliwości i upodobań dziecka oraz własnych preferencji. Warto jednak pamiętać, że Bobas Lubi Wybór.

 

Lek. Michał Dąbrowski

 

Źródła:

 

Zasady żywienia zdrowych niemowląt Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia – styczeń 2021 r.