Spis treści

Czym jest baby blues? Skąd takie pojęcie? 

Początki macierzyństwa bywają znacznie trudniejsze, niż mogłoby się to wydawać. W trakcie ciąży w ciele kobiety dochodzi do wielu intensywnych zmian. Młoda mama zmuszona jest do licznych poświęceń. Huśtawka nastroju pod wpływem zmian hormonalnych może Ci towarzyszyć już od momentu poczęcia, nasilając się w kolejnych etapach ciąży. Przygotuj się jednak, że stan taki może potrwać znacznie dłużej, z okresem poporodowym włącznie. 

Tak zwany baby blues to nic innego, jak przygnębienie poporodowe. Pojęciem tym określany jest stan emocjonalny młodej mamy, w czasie którego odczuwa ona silny smutek. Może mu towarzyszyć płaczliwość, poczucie winy, a nawet niechęć do opieki nad dzieckiem. W ciągu kilku dni po porodzie większość mam odczuwa obniżenie nastroju. Uczucie wyczerpania i smutku po porodzie jest zrozumiałe i zupełnie normalne, ale nie powinno być lekceważone.

Jakie są przyczyny baby blues? 

Przyczyny syndromu baby blues nie są dokładnie poznane. Przypuszcza się jednak, że najważniejsze znaczenie ma psychika kobiety oraz intensywne wahania hormonalne. Tuż po porodzie wzrasta poziom oksytocyny i prolaktyny, natomiast spada stężenie progesteronu i kortykoproteiny. Nagły spadek i wzrost różnych hormonów to problem wszystkich mam. 

Większość kobiet tuż po porodzie odczuwa również intensywne zmęczenie związane z nową rolą i obowiązkami. 

Mnóstwo emocji, jeszcze więcej wyzwań - narodziny dziecka

Narodziny dziecka to jeden z najważniejszych momentów w życiu każdej kobiety. Nie ma znaczenia, czy poród odbył się naturalnie, czy też poprzez cesarskie cięcie - efektem jest powitanie maluszka na świecie i mnóstwo towarzyszących temu emocji, jak i fizycznych, często bardzo bolesnych zmian w ciele kobiety. 

Dopiero po czasie odczujesz spokój, często nagły, objawiający się osłabieniem. Bardzo często po całej nocy nieprzespanej w trakcie akcji porodowej kobiety i tak nie mogą zasnąć. Napływ endorfin w połączeniu z intensywnymi zmianami w ciele mamy to prawdziwa, wewnętrzna i zupełnie normalna burza emocji. 

Mówi się, że gdy trwa baby blues, pojawia się nieuzasadniona płaczliwość i przygnębienie. Tak naprawdę jednak poza burzą hormonów młoda mama musi zmierzyć się z mnóstwem wyzwań, które są sporym obciążeniem. Nie wystarczy urodzić maluszka. W kolejnym czasie zwykle dochodzą jeszcze problemy z laktacją, w tym często trudny, a nawet bolesny nawał pokarmu w ciągu kilku pierwszych dni po porodzie. Nie martw się tym, ponieważ większość kobiet na początku ma problemy z karmieniem. 

Dodatkowo w pierwszym etapie życia dziecka musisz często wstawać, także w nocy, co pogłębia zmęczenie i frustrację. Połóg to również okres wielu zmian w Twoim ciele. Macica się obkurcza, a to niejednokrotnie jest bolesne. Zwykle dochodzi również pielęgnacja rany poporodowej, niekiedy hemoroidy oraz inne dolegliwości. 

Potrzeby dziecka są priorytetem, ale nie oznacza to, że młoda mama pozostaje bez opieki. Aby maluszek czuł się dobrze, również Ty musisz zadbać o swoje zdrowie fizyczne i emocjonalne.

Jakie są najczęstsze objawy baby blues? 

U większości kobiet po porodzie występuje płaczliwość. Jest ona uznawana za główny objaw baby blues. Możesz opiekować się maluszkiem, patrzeć na niego i uśmiechać się, po czym w jednej chwili zaczynasz płakać. Płaczliwość zwykle pojawia się w ciągu dnia, zwłaszcza popołudniami i wieczorami, kiedy stajesz się coraz bardziej wyczerpana pod wpływem nowych obowiązków. Ponadto przygnębieniu poporodowemu mogą towarzyszyć objawy, takie jak:

  • niepokój, 

  • frustracja,

  • uczucie ciągłego zmęczenia, 

  • wahania nastroju,

  • rozdrażnienie,

  • podenerwowanie,

  • uczucie napięcia emocjonalnego,

  • problemy ze snem,

  • problemy z koncentracją,

  • poczucie winy,

  • brak radości,

  • brak wiary we własne możliwości,

  • poczucie niemocy. 


Ile mogą trwać wahania nastroju? 

Podczas pobytu w szpitalu z pewnością będziesz bardzo zajęta. Zwłaszcza przy pierwszym dziecku pielęgniarki i położne będą Cię bardzo często odwiedzać. Postaraj się z tego cieszyć - wsparcie ze strony personelu medycznego może okazać się bardzo pomocne. Podczas pierwszych dni po porodzie nie będziesz raczej miała okazji w pełni zapoznać się z nową rolą i obowiązkami. Możesz być senna, lub wręcz przeciwnie - tak podekscytowana, że zapomnisz o własnych potrzebach. 

Dzień powrotu do domu zwykle jest radosny. Młode mamy cieszą się z powitania przez rodzinę, czują się dobrze we własnym łóżku, wśród swoich rzeczy. Jednak po powrocie do domu często pojawia się również niepokój związany z pozostaniem z dzieckiem sam na sam. Objawy baby blues zwykle pojawiają się po 3-5 dniach po porodzie. Niekiedy zaburzenia nastroju i ogólne przygnębienie trwają przez cały dzień. Częściej jednak baby blues to stan chwilowy. W ciągu dnia możesz czuć się stosunkowo dobrze, natomiast wieczorami możesz odczuwać napływ przygnębienia. Najczęściej baby blues mija samoistnie po kilku dniach, czasem po tygodniu. 

A może jednak depresja poporodowa?

U niektórych kobiet rozwija się depresja poporodowa. Nie należy mylić jej z baby blues. W drugim przypadku objawy ustępują samoistnie, natomiast depresja jest poważniejszym stanem i koniecznie trzeba skonsultować się z lekarzem. Objawy depresji poporodowej są nieco inne. Wśród nich wymienia się:

  • brak energii, niechęć do czegokolwiek, co zwykle utrzymuje się przez cały dzień;

  • osłabienie więzi z dzieckiem;

  • niewłaściwe myśli - niekiedy pojawiają się myśli samobójcze, a także związane z krzywdzeniem dziecka;

  • bezsenność;

  • bóle brzucha. 

Warto wiedzieć, że do rozwinięcia się depresji poporodowej może dojść w różnym czasie, nawet w ciągu kilku miesięcy po porodzie. Stan depresyjny bezwzględnie wymaga pomocy specjalisty. 

Jak przetrwać baby blues i nie zwariować? 

Baby blues to trudny czas. Nie bądź jednak dla siebie zbyt surowa. Organizm kobiety potrzebuje regeneracji i czasu, aby przystosować się do zupełnie nowej sytuacji. Wiele matek odczuwa poczucie winy z tego powodu, martwiąc się, że nie obdarowują dziecka odpowiednią ilością pozytywnej energii. Pamiętaj jednak, że absolutnie nie jesteś złą mamą! Po ustabilizowaniu układu hormonalnego i ustąpieniu dolegliwości połogowych wszystko powinno wrócić do normy. Nie lekceważ jednak baby blues, ponieważ stan taki może przerodzić się w depresję poporodową. 

Niezwykle ważne w pierwszych tygodniach po porodzie jest wsparcie bliskich osób. Jeśli czujesz się wyczerpana, nie wstydź się prosić o pomoc. Jeśli pomoc kogoś bliskiego nie jest możliwa pamiętaj, że możesz liczyć na położną, a w razie potrzeby skorzystaj też z porad psychologa. 

Staraj się zadbać o siebie. Znajdź czas na odpoczynek. Gdy dziecko śpi, nie próbuj w jednej chwili posprzątać całego mieszkania. To sprawy drugorzędne, które mogą poczekać. Każda matka potrzebuje snu i czasu dla siebie. Najlepiej połóż się razem z maluszkiem i odpocznij. 

 

lek. Marta Dąbrowska