Codzienna pielęgnacja noworodka to bardzo ważne zadanie rodziców, które przekłada się na zdrowie, rozwój i samopoczucie maluszka. Aby prawidłowo zadbać o higienę noworodka, trzeba wykonać kilka prostych czynności - umyć pupę po zmianie pieluszki, przemyć kikut pępowiny, oczyścić jałowym gazikiem oczy i twarz dziecka, a także zabezpieczać jego skórę przed wysuszeniem i odparzeniami. Przeczytaj praktyczne wskazówki, jak pielęgnować noworodka po porodzie! 

 

Spis treści

 

1. Jakie kosmetyki do pielęgnacji noworodka są najlepsze?

Wybierając kosmetyki do pielęgnacji noworodka, warto sprawdzić, czy dany produkt można stosować od pierwszych dni życia. Takie oznaczenie daje pewność, że emulsja do ciała czy płyn do kąpieli są bezpieczne dla delikatnej skóry dziecka, która w pierwszych miesiącach życia jest bardzo cienka i wrażliwa, przez co łatwo ją uszkodzić - wysuszyć, podrażnić, uczulić. 

 

Aby tak się nie stało, najlepiej sięgać po kosmetyki sprawdzonych marek, opracowane przez ekspertów znających potrzeby skóry tak małego dziecka. Godnymi polecenia są produkty z Niezbędnika Młodej Mamy - o prostym, naturalnym składzie, przetestowane dermatologicznie,  sprawdzone przez rodziców, położne i lekarzy. To komplet kosmetyków potrzebnych do codziennej pielęgnacji noworodka.

  • Maść, np. Linoeparol Intensive, jako codzienna ochrona pod pieluszkę.

  • Fachowa pomoc przy odparzeniach pieluszkowych, np. Atomizer Sensi Baby.

  • Emulsja i krochmal, np. gotowe preparaty do kąpieli Atoperal Baby Plus, łagodnie oczyszczające skórę dziecka i wspierające jej barierę ochronną.

  • Emulsja do ciała z kompleksem TriOil, biolinem i L-argininą zapewniająca odpowiednie nawilżenie nawet bardzo suchej skóry u noworodka.

  • Krem nawilżająco-natłuszczający, np. Atoperal Baby Plus, przydatny zwłaszcza w niesprzyjających warunkach atmosferycznych, gdy trzeba zabezpieczyć skórę dziecka przed chłodem, wiatrem czy mrozem. 

 

2. Jak wygląda codzienna pielęgnacja noworodka?

Codzienna pielęgnacja noworodka to nie tylko sposób na zachowanie higieny i dobrego zdrowia. To także okazja do zacieśniania więzów bliskości i uczenia się siebie nawzajem. Niepewność, stres i zmęczenie nie pomagają w wykonywaniu wszystkich rytuałów. Dlatego na pielęgnację dziecka dobrze jest przeznaczyć taki moment w ciągu dnia, kiedy rodzice i maluszek są wyspani, najedzeni, zadowoleni i kiedy nic ich nie pospiesza. 

 

Przewijanie

Przewijanie to chyba najważniejszy punkt pielęgnacji niemowlęcia. Pieluszkę trzeba zmieniać nawet kilkanaście razy w ciągu doby, co jest najlepszym sposobem, aby uniknąć podrażnień i odparzeń skóry. Większość dostępnych dziś pieluszek ma specjalny pasek, który pozwala określić stopień zawilgotnienia. Kiedy z żółtego staje się zielony, to znak, że dziecko ma mokro i trzeba je przewinąć. 

 

Kontakt delikatnej i nie w pełni jeszcze wykształconej skóry noworodka z moczem i kałem jest bardzo szkodliwy i może wywołać bolesne zmiany. Dlatego, przygotowując wyprawkę dla noworodka, warto zadbać o kilka pomocnych produktów:

  • pieluchy, w odpowiednim rozmiarze, które będą skutecznie chłonąć wilgoć i nie wywołują uczulenia (czasem lepiej od jednorazowych sprawdzają się te wielorazowe),

  • bawełniane waciki, które posłużą do oczyszczenia skóry po każdej zmianie pieluszki (mokre chusteczki są niewskazane),

  • tetrową lub bambusową pieluszkę, potrzebną do osuszenia umytej skóry,

  • maść ochronną, np. Linoeparol Intensive, chroniącą przed drażniącym działaniem fekaliów,

  • pomocny może okazać się preparat w postaci atomizera, np. Sensi Baby - łagodzący  odparzenia pieluszkowe.

 

Pielęgnacja kikuta pępowinowego

Pielęgnacja noworodka po porodzie to także przemywanie kikuta pępowinowego. Według obowiązujących dziś standardów powinno odbywać się „na sucho”, co nie oznacza, że bez użycia wody! Do przemywania kikuta pępowiny potrzebny jest jałowy gazik zmoczony w czystej wodzie oraz patyczek kosmetyczny. Kikut przemywa się dokładnie z każdej strony i w zagłębieniach pępka. Następnie spryskuje antyseptykiem - preparatem, który zabija wirusy, bakterie i grzyby. Na koniec trzeba osuszyć kikut i pozostawić chwilę na powietrzu do całkowitego wyschnięcia. W tym czasie można już przewinąć dziecko - nakładając pieluszkę w ten sposób, aby kikut został odsłonięty. 

 

Kikut pępowiny jest „raną”, która może łatwo ulec zakażeniu. Dlatego jego codzienna pielęgnacja jest tak ważna. O pępek dobrze jest dbać także wtedy, gdy kikut już odpadnie (powinno to nastąpić do 15. dnia życia dziecka). Pielęgnacja pępka przebiega w podobny, jak powyżej, sposób.

 

Pielęgnacja twarzy dziecka

Do pielęgnacji twarzy dziecka wystarczy bawełniany wacik zmoczony wodą. Wystarczy delikatnym ruchem przemyć skórę, a potem dokładnie ją wysuszyć. Przy tej czynności dobrze także oczyścić okolice szyi i uszu, gdzie może się gromadzić ulany pokarm. Jeśli po porannych rytuałach ma odbyć się spacer, dobrze jest użyć kremu ochronnego, np. Atoperal Baby Plus, jednak nie bezpośrednio przed wyjściem na mróz, lecz przynajmniej 10 minut wcześniej. 

 

Pielęgnacja oczu, uszu i noska noworodka

Pielęgnacja oczu noworodka polega na oczyszczeniu ich z naturalnej wydzieliny, która gdy zalega może stać się siedliskiem chorobotwórczych bakterii. Do przemywania oczu wystarczy jałowy gazik zwilżony czystą wodą. 

 

Aby czyścić uszy dziecka nie potrzeba patyczków, które są niebezpieczne, ani specjalnych środków. Wystarczy podczas kąpieli przemyć małżowinę uszną wodą i delikatnie oczyścić ją dłonią. W trakcie przewijania można wytrzeć je koniuszkiem tetry. Wielu rodziców boi się zamoczyć uszy noworodka w wodzie, obawiając się o delikatny przewód słuchowy. Spokojnie! Nic mu nie grozi. Jego „ważniejsze” elementy są zabezpieczone błoną bębenkową.

 

Pielęgnacji noska nie trzeba wykonywać codziennie, lecz gdy zajdzie taka potrzeba. Laryngolodzy podkreślają, że wydzielina w nosie dziecka nie zawsze jest objawem infekcji i nie trzeba jej usuwać. Maluch najlepiej zrobi to sam, kichając. A jeśli nie, pomocna będzie gruszka z miękką końcówką oraz roztwór soli fizjologicznej. Uwaga! Częste i zbyt intensywne oczyszczanie nosa może podrażnić błonę śluzową, która będzie mniej odporna na działanie zarazków. 

 

Obcinanie paznokci

To jedna z ważniejszych czynności w pielęgnacji noworodka. Paznokcie tak małego dziecka rosną bardzo szybko, a długie łatwo ranią skórę twarzy i ciała. Dlatego trzeba je obcinać regularnie, co kilka dni - specjalnymi, małymi cążkami lub nożyczkami. Aby to sobie ułatwić, można naciągnąć skórę na paluszku, aby odsłonić paznokieć i precyzyjniej go usunąć. Z obcinaniem paznokci u noworodka warto poczekać do momentu powrotu do domu. Obcinanie w szpitalu jest niewskazane ze względu na ryzyko zakażenia uszkodzonej skóry.

 

Kąpiel noworodka

Noworodka nie trzeba kąpać codziennie, lepiej raz na 2-3 dni oraz w razie potrzeby. Przygotowując kąpiel dla noworodka należy ogrzać łazienkę i zadbać o odpowiednio ciepłą wodę (ok. 37 st. C). Nie potrzeba myjek ani zabawek. Wystarczy delikatna emulsja do kąpieli Atoperal Baby Plus i dłoń mamy lub taty. Aby zaoszczędzić maleństwu szoku termicznego, najlepiej wkładać je do wody stopniowo. Trzymając dziecko pozycji “na boku”, moczy się najpierw stopę, potem kolano, biodro, a dopiero potem resztę ciała. Kąpiel dziecka umilą żarty rodziców, wierszyki i piosenki. Dobra atmosfera to podstawa! Po umyciu przyda się miękki ręcznik z kapturkiem oraz emulsja nawilżająca Atoperal Baby Plus. 

 

3. Jak pielęgnować noworodka dziewczynkę, a jak chłopca?

Pielęgnacja noworodka przebiega właściwie w ten sam sposób u obojga płci. Za wyjątkiem mycia okolic intymnych. Przy pielęgnacji noworodka dziewczynki trzeba pamiętać o prawidłowym kierunku ruchów - od przodu (sromu) do tyłu (odbytu), nigdy odwrotnie. To pozwala uniknąć zakażenia pochwy bakteriami odbytniczymi. U niektórych dziewczynek wargi sromowe mogą być pokryte mazią. To naturalna wydzielina fizjologicznych, o właściwościach ochronnych - nie należy jej uporczywie zmywać. Dla zachowania właściwej higieny wystarczy delikatne przemywanie mokrym wacikiem. Pielęgnacja noworodka chłopca jest równie prosta, z tym że trzeba pamiętać o higienie prącia. Aby je oczyścić, delikatnie naciąga się napletek, jednak tylko na tyle, na ile to możliwe. Po narodzinach napletek mocno przylega do żołędzi, z czasem oddziela się od niej, ale następuje to dopiero po kilku latach. 

 

Lek. Michał Dąbrowski

 

 

 

Źródła:


H.Murkoff, Pierwszy rok życia dziecka, Poznań 2015, str.121-136